Brodzik Karolina

„Systemy polityczne Europy” Andrzej Antoszewski i Ryszard Herbut

Pierwsze wydanie podręcznika pod tytułem „ Systemy polityczne współczesnej Europy” napisanego przez wybitnych specjalistów, profesorów Uniwersytetu Wrocławskiego, Andrzeja Antoszewskiego i Ryszarda Herbuta jest pozycją zawierającą niezbędną wiedzę potrzebną do opisu współczesnych systemów politycznych Europy. Autorzy omawiają w nim rodzaje władzy, typologie partii politycznych, systemów wyborczych i reżimów politycznych, uwzględniając społeczne i gospodarcze uwarunkowania. W interesujący sposób analizują mechanizmy funkcjonowania obecnych systemów politycznych w Europie, w tym w Unii Europejskiej.

Treść książki uchwycona jest w 12 tematycznych rozdziałach gdzie szczegółowo ale zrozumiale opisane są podjęte tematy. Pięć pierwszych rozdziałów poświecone jest klasyfikacji, strukturze, modelom partii politycznych oraz ukształtowanym systemom partyjnym w państwach europejskich. W kolejnych rozdziałach autorzy swoją uwagę skupiają na polityce grup interesu , reżimach politycznych oraz systemach wyborczych w współczesnej praktyce europejskiej. 9, 10 i 11 rozdział to szczegółowa prezentacja władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Ostatnie strony podręcznika poświęcone są procesom integrowania się Europy i jej wynikom a więc działającym dziś instytucjom i partiom politycznym w Unii Europejskiej.

Śmiało można powiedzieć, że książka ta jest wieloaspektowym ujęciem tematu, odpowiednim dorobkiem zagadnień oraz spójności tekstu, co niewątpliwie przesądza o dużej wartości książki, szczególnie iż eksponowana w opracowaniu tematyka pobudza do głębszych refleksji, jest ona bowiem aktualna i niezwykle istotna . Autorzy doskonale orientują się w literaturze przedmiotu, trafnie wyławiając główne dylematy i obszary sporów, jakie w niej występują. Podręcznik omawia koncepcje wiążące się z kryzysem partii oraz stojącymi przed nimi wyzwaniami. Autorzy dostrzegają wreszcie zmienność kontekstu, w jakim działają partie polityczne w ustabilizowanych demokracjach oraz w państwach, które na drogę demokracji wkroczyły. Pozwala to pełniej zrozumieć problemy, z jakimi boryka się współczesna politologia, próbując wypracować uniwersalne modele teoretyczne; pozwala też na uzmysłowienie sobie odmiennych teorii rozwoju partii politycznych w Europie Zachodniej oraz w Europie Środkowo-Wschodniej. Co więcej, zjawisko polityczne przedstawione są z punktu widzenia różnych dyscyplin naukowych – przede wszystkim politologii, a także socjologii polityki, prawa czy teorii organizacji i zarządzania.
Student, korzystając z tego podręcznika uczy się wielowymiarowego myślenia o fenomenach politycznych. Mamy tu do czynienia również z znaczącym rozszerzeniem pola badawczego w ramach tej problematyki, które jest jednocześnie nowe i oryginalne.
Przedmiot badań został poddany analizie dynamicznej i całościowej. W pracy zostały zamieszczone różne problemy: definicyjne, typologiczne, funkcjonalne, strukturalne i empiryczne. Na podkreślenie zasługuje niewątpliwy wkład merytoryczny autorów.
Książka ta jest rzetelnym opisem stanu wiedzy na tematy polityczne. Pojawiają się dokładne i zrozumiałe definicje takich pojęć jak „partia”, „system partyjny”, „rodziny ideologiczne”. W kompetentny sposób autorzy relacjonują podstawowe kierunki badań i refleksji nad problematyką systemów partyjnych i w przystępnych, a zarazem fachowych sformułowaniach opisują najbardziej istotne tematy w tym zakresie.
Moja uwagę jako czytelnika a zwłaszcza studenta przykuły szczególnie niewielka objętość podręcznika (około 280 stron ), co już na początku zachęca do zapoznania się z pozycją, ale i przejrzysta, spójna a przede wszystkim logiczna forma zobrazowania informacji. A także, co bardzo istotne – przystępny, także dla mniej „wyrobionych ” czytelników struktura publikacji; jasna, czytelna pozwalająca bez trudu ogarnąć zakres prezentowanego materiału. Komplementarność poszczególnych części pracy pozwala na zarówno całościowe potraktowanie problematyki, jak też daje możliwość wyrywkowego korzystanie z jej poszczególnych części. Co bardzo ważne dla odbiorcy , treść teoretyczna okraszana jest licznymi przykładami co pozwala jeszcze głębiej pojąć przedstawione informacje. Jest to niezwykle ważne, gdyż pozwala na polecanie tej pozycji jako materiału uzupełniającego choćby z zakresu teorii systemów politycznych, czy też marketingu politycznego.
Po zapoznaniu się z podręcznikiem Andrzeja Antoszewskiego i Ryszarda Herbuta pod tytułem „Systemy polityczne współczesnej Europy” zachęcam do zapoznania się z nią zwłaszcza studentów politologii, stosunków międzynarodowych, dziennikarstwa i europeistyki. Jest to pozycja, która wzbogaca wiedzę na temat procesów politycznych Europy. Przecież zrozumienie polityki, podstawowych jej pojęć, prowadzi do możliwości praktycznego zastosowania idei i teorii politycznych, a z czasem rozwiązanie konkretnych problemów i przekształcanie rzeczywistości społecznej . Podręcznik ten stanowi rodzaj poszerzonego przewodnika z zakresu wiedzy o państwie i życiu politycznym.