PERIODYK KONTRAST

Osobowość polityczna najpopularniejszych dyktatorów współczesnego świata politycznego w ocenie studentów politologii Akademii Podlaskiej w Siedlcach

Na początku przygotowanej pracy, jako autorzy pragniemy przedstawić pokrótce w formie wstępu najważniejsze zagadnienia dotyczące podjętego w naszych analizach tematu jakim jest osobowość polityczna najpopularniejszych dyktatorów świata.
Samo pojęcie „osobowość” w literaturze definiowane jest na ponad pięćdziesiąt sposobów. Na ogół jest jednak określana – jako wewnętrzny system spójnych predyspozycji do pewnych zachowań psychicznych i społecznych. Dzięki osobowości człowiek posiada zdolności integrowania napływających informacji i tworzenia jednolitego obrazu sytuacji decyzyjnej oraz integrowania różnych technik i sposobów zachowania się.
W strukturze osobowości wyróżnić można pewne cechy niezmienne i wspólne dla wszystkich ludzi oraz cechy indywidualne, wynikające ze specyfiki każdego człowieka, takie, np. ,jak oryginalność myślenia, poziom lęku, agresywność, autonomia, zdolność realizacji celów, stan zdrowia, poczucie realizmu itp.
Osoby o silnej osobowości posługują się swoim umysłem i mają skłonność do podejmowania decyzji racjonalnych. W przypadku ludzi o słabej osobowości decyzje stanowią funkcję cech osobowościowych, lęków i emocji, a zdolność racjonalizacji zachowań jest zakłócona.
Osobowość polityczna jednostki jest to centralny system regulacji i integracji politycznych działań człowieka. Tym samym, każdej jednostce można przypisać określoną osobowość polityczną.
Politycy bardzo różnią się pomiędzy sobą, a owe odmienności są badane. Na podstawie badań stworzono przeróżne typologie osobowości politycznej w tym;
Jednowymiarowe gdzie najważniejsze kryteria to;

Żądza władzy

typ autorytarny , politycy o takiej osobowości czują potrzebę całkowitego podporządkowania się władzy silnej, przy równocześnie występującej pogardzie dla władzy słabej i w ogóle do osób oraz ugrupowań słabych. Pojawiają się więc bardzo agresywne zachowania skierowane do osób podległych czy słabszych. Istotę osobowości autorytarnej stanowi wewnętrzna słabość maskowana demonstracją sił. Wśród osobowości autorytarnej można dodatkowo wyróżnić autorytaryzm; właściwy, płytki, głęboki, osobowość” twardziela”, dziwaka,
typ nie autorytarny, gdzie wyróżnia się ; sztywniaków, protestujących, osoby impulsywne, „luzacy”, liberałowie.

Stan psychiczny decydenta

osobowość paranoiczna, charakteryzuje się nadmierną wrażliwością na niepowodzenia i odrzucenie; tendencje do długotrwałego przezywania przykrości- nieuzasadniona i trwająca od młodości skłonność do interpretowania zachowania innych osób jako postępowania złośliwego i celowego uwłaszczającego, przewidywanie że taka osoba zostanie wykorzystana i skrzywdzona; kwestionowanie lojalności wszystkich, obraźliwość, wrogość, walka z otoczeniem, tendencja do przeceniania własnego znaczenia,

Przekonanie o źródle sterowania

osoby sterowane od wewnątrz,przez głęboko zinternalizowany system wartości, są przekonane o tym, że ich osobiste osiągnięcia stanowią przede wszystkim funkcję własnych kompetencji, motywacji czy zdolności. Planują przyszłe działania i są pewne, że te plany wykonają. Decyzje polityczne będą podejmować więc w oparciu o wewnętrzny system wartości. Osoby sterowane wewnętrznie są pewne siebie, ambitne, odpowiedzialne, przedsiębiorcze i sumienne, liczą na własne siły, są zdolne do . niezależnego działania i chętnie współpracują z innymi.
Jednostki sterowane zewnętrznie są przekonane, że ich sukcesy i niepowodzenia są przede wszystkim zależne od funkcjonowania sił zewnętrznych, na które nie mają żadnego wpływu. Sądzą więc, iż o wszystkim decydują struktury wielkich organizacji, a one pełnią jedynie rolę małych kółeczek w machinie państwowej.

Dodatkowo J. Sielski analizując proces podejmowania decyzji aksjologicznych, wyróżnił 3 typy decydentów;

fundamentalistyczny, a czasami nawet fanatyczny, osoby te podejmują „ twarde „ decyzje aksjologiczne, są głęboko przekonani o tym, że ich widzenie świata jest jedynie słuszne, a ten bardzo prosty sposób myślenia opiera się na absolutyzowaniu wartości oraz ignorowaniu wszelkich innych elementów sytuacji decyzyjnej.
Osobowość wyrachowana to brak podatności na argumentacje i dowodzenie. Decyzje polityczne są również podejmowane przede wszystkim w oparciu o przyjęty system wartości, ale już bez wewnętrznego poczucia misji i rewolucyjnego zapału, natomiast po uwzględnieniu stanu rzeczywistości politycznej.
Osobowość konserwatywna zaś stanowi otwartość na dowodzenie racji oraz argumentacje, ale równoczesny, nie do końca racjonalny, upór. Decydent taki potrafi jednak zmienić swój system wartości, jeżeli dostrzeże, iż stał się on nieadekwatny w stosunku do ewolucyjnej rzeczywistości, ale to on podejmuje decyzje.

Funkcja pełniona w systemie politycznym

osobowość agitatora, skłania się do sprawowania charyzmatycznego przywództwa, do porywania tłumów swoją osobowością i prostymi prawdami. Przywiązuje on bardzo dużą rolę do nawiązywania i utrzymywania emocjonalnego sprzężenia ze słuchaczami, jest doskonałym mówcą.
Administrator zaś jest człowiekiem sprawującym władzę przede wszystkim w wyniku rozmów, rozjemstwa i kompromisów. Nie interesuje go abstrakcyjny system wartości, jest racjonalistą, ale droga, którą do nich dochodzi bywa silnie irracjonalna.
Teoretyk ma natomiast skłonność do bardzo ogólnego, aksjologicznego oglądu stojących przed nim zadań, do formułowania dalekosiężnych programów i celów,a nie do prowadzenia rutynowej polityki bieżącej. Jest człowiekiem dobrze wykształconym i posiadającym umiejętności, niezbędne do rządzenia.

Stosunek decydenta do własnych kompetencji

Innowator jest decydentem myślącym w sposób oryginalny, tym samym zwykle buntuje się wobec istniejącego porządku i jest zwolennikiem zmian. Wnosi nowe idee..
Konserwatysta strzeże tradycji, hamuje zmiany i przechowuje pamięć organizacyjną. Ma sztywne podejście do problemu i przekonanie, że zmiany przyniosą rozwiązanie gorsze od istniejących dotychczas.
Koordynator, który jest mistrzem kompromisu i mediacji. Widzi on swe miejsce w samym centrum pola kompetencyjnego, nie lubi jednak zajmować własnego stanowiska, godzi więc różne podejścia i interesy, szczególnie spory pomiędzy innowatorami a konserwatystami.
Władca , osoba, która rozumie swoje kompetencje w sposób zdecydowanie rozszerzający, przypisuje sobie wszelkie możliwości działania i ma skłonność do odbierania ich innym.
Biurokrata zaś stanowi zaprzeczenie osobowości władcy. Swoje teoretycznie posiadane kompetencje rozumie w sposób niezwykle wąski. Jest przesadnym realistą w ocenie możliwości zmieniania świata przez grupę decyzyjną, woli więc bardzo ostrożne podejście do problemów, z którymi się ona styka.
Administrator jest decydentem mniej ostrożnym i realistycznym. Kieruje się ograniczeniami kompetencji, zarówno formalnymi, jak i nieformalnymi. Jest zawodowym politykiem, mającym wysokie poczucie misji organizacyjnej, demonstrującym pełna lojalność w stosunku do grupy oraz całkowitą indetyfikację z ich celami.

Poziom egotyzmu politycznego
Ogólnie można powiedzieć, że w normalnie funkcjonującym systemie politycznym, na szczycie władzy powinni docierać ludzie emocjonalnie inteligentni i dojrzali.

Dwuwymiarowe klasyfikacje;

I z klasyfikacji F. i M.Littauerów ma charakter ogólny i tradycyjny gdzie wyróżniono;

typ towarzyskiego sangwinika – twórczy i kolorowy, kochający ludzi, ekscytujący i towarzyski, mający poczucie humoru, doskonały gawędziarz. Jego wady stanowią; emocjonalność decyzyjna, przyjmowanie na siebie zbyt dużo obowiązków, niechęć do działania według przyjętego planu, słabe poczucie czasu oraz skłonność do rozpraszania się
perfekcyjny melancholik – działa według przyjętego planu, dobra organizacja pracy,
dokładność, analityczny umysł, natomiast wadami są; depresyjność, brak spontaniczności, naiwny idealizm, perfekcjonizm i brak odporności na presję
władczy choleryk - człowiek potrafiący rozwiązywać problemy, aktywny, zdecydowany, pewny siebie, nakierowany na pokonywanie trudności, urodzony przywódca. Jednak jego wady są również imponujące; żądza władzy, upór, arogancja, brak uczuć,pracoholizm oraz manipulacyjne podejście do innych.
Spokojny flegmatyk- jego zalety to; opanowanie, wewnętrzna równowaga, skromność, wiarygodność, uprzejmość i zgodność. Ale słabe strony to; upór, brak entuzjazmu, niechęć do zmian i sytuacji konfliktowych.

II klasyfikacja wg. J. Barbera gdzie autor zastosował kryteria stylu oraz charakteru politycznego;

osobowość aktywnie adaptacyjna charakteryzuje polityków bardzo pozytywnie nastawionych do swojej działalności publicznej i równocześnie bardzo aktywnych. Takich ludzi cechuje optymizm, wysoka samoocena, racjonalność, elastyczność, skuteczność działania, osiąganie sukcesów, a także wysoka energia w definiowaniui atakowaniu problemów a nie ludzi.
Osobowość pasywnie adaptacyjna- istotą działań takich osób jest wchłanianie wpływów środowiskowych i czerpanie z tego faktu optymizmu oraz zadowolenia z siebie. Politycy są ugodowi, sympatyczni i skierowani na dobre stosunki zinnymi ludźmi, ale mało skuteczni.
Osobowość nieadaptacyjna, swą agresję kieruje na zewnątrz. Polityk tego rodzaju jest zniechęcony, ale równocześnie bardzo energiczny. Przymusowa, wewnętrznie motywowana aktywność jest tu połączona z niechęcią do siebie, co rodzi pesymizm, którego skutkiem zewnętrznym staje się nieskuteczność, a to rodzi agresję.
Osobowość nieadaptacyjna, kierująca swoją agresję do wewnątrz. W wymiarze wewnętrznym występuje tu zniechęcenie, a w wymiarze zewnętrznym zaniechanie działań, co w sumie prowadzi do braku zachowań dostosowujących i kierowania agresji do wewnątrz, na samego siebie. Politycy tacy spostrzegają działalność polityczna w kategoriach ciężkiej i niewdzięcznej służby, nisko oceniają swoje kwalifikacje, a tym samym są pesymistami, nieskłonni do podejmowanie ryzyka.

III klasyfikacja wg R. Birta z zastosowaniem dwóch osi; wewnętrzny stosunek do świata , mierzony na osi narcyzm oraz stosunek zewnętrzny, mierzony na osi agresji.

Na osi narcyzmu całość postaw można sprowadzić do dwu. Narcyzmem jest głębokie przekonanie o własnej wyższości nad innymi, uprzywilejowaniu i doskonałości. Istotną cechą stanowią tu urojenia wielkościowe. Poniżenie jest stanem, w którym ktoś jest w pełni przekonany o własnej niższości i bezwartościowości.

Na osi agresji wyróżnić można postawy agresora i ofiary. Postawa agresywna wynika z przekonania o własnej sile, potędze, dominacji i kontroli nad innymi. Taki człowiek jest na ogół zły, sadystyczny,destruktywny i wrogo nastawiony w stosunku do innych.

IV klasyfikacja opracowana przez M. Hermanna, która jako kryteria zastosowała; koncentrację politycznych decydenta oraz styl sprawowania władzy.

Na osi koncentracji uwagi wyróżnił dwie możliwości; zainteresowanie procesem podejmowania i wykonywania decyzji lub zainteresowanie skupione na rozwiązywanym problemie.

Z kolei na osi stylu sprawowania władzy możliwe są dwa inne wybory- koncentracja na formalnym wykonywaniu władzy lub na nieformalnych stosunkach w grupie decyzyjnej.

Stosując oba kryteria otrzymujemy podział osobowości politycznych na;

Przywódcę – definiuje swoją rolę w kategoriach władzy formalnej i koncentruje się na procesie decyzyjnym.
Twórca, budowniczy zespołu również koncentruje swoją uwagę na procesie decyzyjnym, ale,w przeciwieństwie do przywódcy, nie zamierza egzekwować swej przewagi w sposób formalny.
Ideolog lub dyrektor nie dba o optymalizację procesu decyzyjnego, a zwraca uwagę na efekt końcowy czyli rozwiązywanie problemów, dba natomiast o zachowanie swej formalnej wyższości nad współpracownikami.
Analityk – decydent innowacyjny, również zainteresowany rozwiązywaniem problemów, ale sprawujący władzę w sposób nieformalny i koleżeński.

Autorem V klasyfikacji jest J. Barber, który połączył dwa kryteria; poziom aktywności politycznej i chęć dalszego sprawowania władzy. Tym samym, wyodrębnić można cztery typy osobowości politycznej;

Prawodawca jest politykiem pełnym i zawodowym. Przejawia się dużą aktywnością i zaangażowaniem, które może być empirycznie zmierzone, za pomocą analizy wygłaszanych przemówień czy formułowanych propozycji ustawodawczych.
Zniechęcony- obecnie jest on aktywny, nie zamierza kandydować w następnych wyborach. Postanowił zakończyć swoją karierę polityczną.
Obserwator jest decydentem nieaktywnym, ale chcącym pozostać w ośrodku decyzyjnym, być może po to, aby później uogólnić swe doświadczenia w formie opracowania naukowego, albo po to, by podnieść swoje znaczenie.
Przebojowiec to polityk bardzo aktywny, lubiący widzieć swoje nazwisko na pierwszych stronach gazet, ale nie zamierzający kontynuować kariery politycznej w przyszłości.

Typ osobowości określa przede wszystkim kierunek działań jednostki co ma ogromny wpływ na podejmowane przez nich decyzje polityczne.
Oto kilka przykładów ciekawej analizy osobowości politycznej najsłynniejszych polityków historii świata jakie przygotowaliśmy. Przedstawiona poniżej treść zawiera wiele ciekawych spostrzeżeń, które na pewno miały wpływ na podejmowane przez dyktatorów decyzje.

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL